فاضلاب شهری یکی از اصلی‌ترین و بزرگترین چالش‌های زیست‌محیطی در سراسر دنیا است. این نوع فاضلاب معمولاً به ترکیبی از پسابهای خانگی، صنعتی، تجاری و روان‌آب‌های سطحی گفته میشود که در نهایت به سیستم‌های فاضلاب منتقل میشود. این فاضلاب اگر به درستی تصفیه نشود ، می‌تواند مشکلات و جدی بر سلامت عمومی انسان‌ها و اکوسیستم‌ها تا ثیر بسزایی داشته .
در ادمه این مقاله به معرفی این فاضلاب ، ترکیبات آن و روش‌های تصفیه آن می پردازیم.
برای خرید سپتیک تانک بتنی پیش ساخته به قیمت درب کارخانه باما در ارتباط باشید.
فاضلاب شهری چیست؟
فاضلاب شهری عبارت است از پسابهای جمع‌آوری‌شده از منابع مختلف در مناطق شهری که شامل فاضلاب خانگی ( ماشین لباس شویی ، ماشین ظرف شویی ، توالت حمام و… ) ، فاضلاب صنعتی و تجاری و آب های باران و آب های روان سطحی میشود. این پساب‌ها به دلیل داشتن ترکیبات مختلف می تواند برای محیط زیست و سلامت عمومی ادم ها خطرناک باشد و حتما نیاز به تصفیه دارند.
یکی دیگر از فاضلاب های شهری ، آب های سطحی ( آب جوی های خیابانی ، سیل ها و… )است .
متاسفانه فاضلاب های سرویس بهداشتی بیمارستان بسیار سخت تر دیگر از فاضلاب ها تصفیه می شوند .
در نهایت فاضلاب شهری از طریق شبکه‌های جمعآوری فاضلاب به تصفیه‌خانه‌ها منتقل میشود تا مراحل مختلف تصفیه روی آن‌ها انجام شود.
بیشتر بخوانید : تفاوت ایمهاف تانک (Imhoff Tank) با سپتیک تانک چیست ؟
ترکیبات فاضلاب شهری
فاضلاب شهری به دلیل منابع مختلف تولید آن، ترکیبات بسیار مختلفی دارند که شامل موارد زیر میشود:
- مواد آلی: شامل مواد زائد ناشی از فعالیت‌های خانگی مانند مواد غذایی، چربی‌ها، صابون‌ها و شوینده‌ها هستند. این مواد عمدتاً به‌صورت بیولوژیکی قابل تجزیه هستند.
- مواد معلق: ذرات معلق شامل خاک، شن، دوده و باقی‌مانده‌های دیگر هستند که در فاضلاب حل نمی‌شوند و نیاز به جداسازی دارند.
- مواد شیمیایی: این مواد شامل شوینده‌ها، مواد ضدعفونی‌کننده، رنگ‌ها و مواد شیمیایی صنعتی هستند که ممکن است از واحدهای تجاری و صنعتی به فاضلاب وارد شوند.
- میکروبها: فاضلاب ممکن است حاوی میکروارگانیسم‌هایی باشد که برای سلامت انسان‌ها خطرناک هستند، از جمله باکتری‌ها، ویروس‌ها و انگل‌ها.
- مواد مغذی: نیتروژن و فسفر از جمله مواد مغذی هستند که از منابع خانگی، کشاورزی و صنعتی وارد فاضلاب میشوند و ممکن است باعث رشد بی‌رویه جلبک‌ها در منابع آبی شوند.
روش‌های تصفیه فاضلاب شهری
تصفیه فاضلاب شهری شامل سه مرحله اصلی است که به تفصیل در زیر آمده است:
- تصفیه اولیه: در مرحله اول ، فاضلاب از طریق فرآیندهای فیزیکی مانند آشغال‌گیری و ته‌نشینی تصفیه میشود. در این فرآیند مواد بزرگ و قابل مشاهده از فاضلاب حذف میشوند.
- تصفیه ثانویه: مرحله دوم عمدتاً شامل فرآیندهای بیولوژیکی است که در آن میکروارگانیسم‌ها مواد آلی موجود در فاضلاب را تجزیه می‌کنند.
در این مرحله معمولاً شامل فرآیندهای لجن فعال یا هوادهی گسترده است که به حذف مواد آلی و کاهش بار آلودگی کمک بسیار شایانی می‌کند.
- تصفیه نهایی: در مرحله اخر ، پساب های تصفیه می شوند و در نهایت از نظر میکروبی و شیمیایی بررسی میشود تا مطمئن شوند که به استانداردهای زیست‌محیطی برای تخلیه به محیط زیست یا استفاده مجدد رسیده باشد. این مرحله ممکن است شامل گندزدایی با کلر، ازن یا فرایندهای دیگر باشد.
چالش‌ها و اهمیت تصفیه فاضلاب شهری
فاضلاب شهری به دلیل تنوع ترکیبات و حجم زیاد، چالش‌های زیادی در تصفیه ایجاد می‌کند. از جمله این چالش‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- آلودگی منابع آب:
اگر فاضلاب شهری به‌درستی تصفیه نشود، می‌تواند باعث آلودگی آبهای سطحی و زیرزمینی شود و کیفیت منابع آب شرب را تحت تأثیر قرار دهد. - خطرات بهداشتی: میکروارگانیسم‌ها و مواد شیمیایی موجود در فاضلاب می‌توانند باعث بروز بیماری‌های عفونی و مشکلات بهداشتی در انسان‌ها شوند.
- آلودگی خاک: تخلیه غیرقانونی فاضلاب شهر به محیط زیست می‌تواند موجب آلودگی خاک و آسیب به اکوسیستم‌های محلی شود.
- هزینه‌های بالای تصفیه: تصفیه فاضلاب شهر نیازمند تجهیزات پیشرفته و فرآیندهای پیچیده است که هزینه‌های زیادی برای شهرها و جوامع به همراه دارد.
بیشتر بخوانید : منهول پلی اتیلن چیست ؟ + انواع آن
استانداردهای مهم تصفیه های فاضلاب شهری
برای جلوگیری از آلودگی محیط زیست و تأمین سلامت عمومی مردم ، فاضلاب باید طبق استانداردهای زیست‌محیطی جهاین تصفیه شود. که شامل موارد زیر می باشد:
- BOD (Biological Oxygen Demand) : این شاخص نشان‌دهنده میزان اکسیژن مصرفی توسط میکروارگانیسم‌ها برای تجزیه مواد آلی موجود در فاضلاب است. هرچه BOD پایین‌تر باشد، فاضلاب تصفیه‌شده بهتری دارد.
- COD (Chemical Oxygen Demand) : این شاخص نشان دهنده میزان اکسیژن مصرفی توسط مواد شیمیایی برای تجزیه آلاینده‌های فاضلاب را نشان می‌دهد.
- TSS (Total Suspended Solids) : این شاخص نشان دهنده میزان ذرات معلق موجود در فاضلاب ها را نشان می‌دهد که باید حتما حذف شوند تا کیفیت آب بهبود یابد.
- Total Coliforms : این شاخص نشان‌دهنده میزان آلودگی میکروبی فاضلاب است. این معیار برای حفاظت از منابع آب شرب بسیار مهم و حیاتی است.
بهترین راه حل های تصفیه فاضلاب شهری
یکی از بهترین و ساده‌ترین روش‌ها برای مدیریت و تصفیه فاضلاب به ویژه در مناطق روستایی، حاشیه شهرها به خصوص مناطقی که دسترسی به شبکه جمعآوری فاضلاب متمرکز ندارند استفاده از سپتیک تانک است. این سیستم به دلیل ویژگی های منحصر به فرد و کاربردی که دارد راهکاری مناسب برای تصفیه فاضلاب است.
ویژگی های کاربردی سپتیک تانک :
- قابلیت اجرا در مناطق بدون زیرساخت فاضلاب: در مناطقی که امکان اتصال به شبکه‌های متمرکز فاضلاب شهری وجود ندارد و یادر دسترس نسیت ، سپتیک تانک می‌تواند به‌عنوان یک سیستم مستقل و مناسب برای تصفیه اولیه فاضلاب عمل کند.
- هزینه پایین نصب و بهره‌برداری: سپتیک تانک به نسبت سایر سیستم‌های تصفیه، هزینه بسیار کمتری دارد .
- دوام و ماندگاری بالا:
سپتیک تانک‌ها، به خصوص سپتیک تانک‌ها پلی‌اتیلن، مقاومت بالایی در برابر خوردگی و عوامل محیطی دارند و ماندگاری بالایی دارد. - سازگاری با محیط زیست: این سیستم تخلیه دوره‌ای می‌تواند بدون آسیب رساندن به محیط زیست،
فاضلاب را به‌طور موثری تصفیه کند.
ساختار اجزای اصلی سپتیک تانک
- مخزن اولیه
- بخش ذخیره لجن
- خروجی فاضلاب تصفیه‌شده
کاربردهای سپتیک تانک در تصفیه فاضلاب شهری
- مناطق کم‌جمعیت:
سپتیک تانک در خانه‌ها، ویلاها و مجتمع‌های کوچک که فاضلاب تولیدی کم نیز مناسب است. - ساختمان‌های دورافتاده یا روستایی: در مناطقی که شبکه فاضلاب در دسترس نیست و یا وجود ندارد ، سپتیک تانک جایگزینی عملی و اقتصادی است.
مزایای استفاده از سپتیک تانک برای فاضلاب شهری
- کاهش بار آلودگی در مناطق با کم تراکم .
- جلوگیری از آلودگی آبهای زیرزمینی و سطحی با دفع صحیح پساب.
- نیاز به نگهداری دوره‌ای ساده و کم‌هزینه.
بیشتر بخوانید : تاثیرات باکتری های فاضلاب در روند تصفیه آن + 8 پارامتر مهم
سخن پایانی
فاضلاب شهری به دلیل ترکیبات مختلفی که دارد، به یک چالش بزرگ زیست‌محیطی در تمام دنیا تبدیل شده است. با این حال، با استفاده از روش‌های پیشرفته تصفیه، می‌تواند به مدیریت بهتر فاضلاب کمک شایانی کرده و از آلودگی منابع آب و خاک جلوگیری کنیم . تصفیه فاضلاب نه تنها از نظر بهداشتی اهمیت بسیار زیادی دارد، بلکه از لحاظ اقتصادی و زیست‌محیطی نیز مزایای بسیار زیادی نیز دارد.
سپتیک تانک به‌عنوان یک راه‌حل موثر و کم‌هزینه برای تصفیه اولیه فاضلاب شهر ، نقش مهمی در مدیریت پایدار فاضلاب در مناطق غیرمتمرکز دارد. با استفاده از این سیستم، می‌توانیم به‌طور موثری از آلودگی زیست‌محیطی جلوگیری کرده و شرایط بهداشتی بهتری را برای جوامع محلی فراهم کرد.
سوالات متداول
- فاضلاب شهری چیست؟
پسابهای خانگی، صنعتی و آبهای سطحی که از مناطق شهری جمعآوری میشوند. - چگونه فاضلاب شهری تصفیه میشود؟
در سه مرحله: حذف مواد بزرگ، تجزیه مواد آلی، و گندزدایی نهایی. - ترکیبات اصلی فاضلاب شهری کداماند؟
مواد آلی، معلق، شیمیایی، میکروبها و مواد مغذی.