همه چیز راجب تصفیه خانه فاضلاب + انواع آن

تصفیه خانه فاضلاب یکی از تأسیسات مهم در مدیریت منابع آبی و حفاظت از محیط زیست است. این سیستم‌ها برای تصفیه فاضلاب‌های تولیدی از صنایع، شهرها و مناطق کشاورزی طراحی شده‌اند تا با کاهش آلاینده‌ها، آب را برای استفاده مجدد یا بازگشت به محیط زیست آماده کنند.

در جهان امروز که منابع آب  محدود می‌شوند، تصفیه فاضلاب نه تنها به کاهش آلودگی آب‌های سطحی کمک می‌کند، بلکه با بازیابی آب تصفیه‌شده، می‌تواند در تأمین منابع آب جدید نقش بسیار مهمی ایفا می کند.

تصفیه خانه‌های فاضلاب با استفاده از فرآیندهایی مانند ته‌نشینی، تصفیه بیولوژیکی و تصفیه شیمیایی، مواد آلاینده موجود در فاضلاب را حذف می‌کنند. هر یک از این مراحل بسته به نوع فاضلاب و نیازهای خاص آن تأسیسات، طراحی و اجرا می‌شود. همچنین، نظارت مستمر و نگهداری منظم از این تأسیسات برای عملکرد بهینه آن‌ها ضروری است.

این نگهداری می‌تواند شامل اقدامات مختلفی از جمله تعمیرات مکانیکی، الکتریکی و هیدرولیکی باشد.

در نهایت، تصفیه خانه‌ها نه تنها به حفظ سلامت عمومی کمک می‌کنند، بلکه در بهبود کیفیت منابع آبی و حفظ اکوسیستم‌های طبیعی نقش بسزایی دارند.

 

شرکت مهندسی فراب رسا یکی از بزرگترین تولید کننده های سپتیک تانک پلی اتیلن در ایران است ، برای خرید درب قیمت کارخانه با ما در ارتباط باشید.

 

تصفیه خانه فاضلاب چیست؟

تصفیه خانه فاضلاب به مجموعه‌ای از سیستم‌ها و فرآیندها گفته می‌شود که به منظور تصفیه و بهبود کیفیت آب‌های آلوده (فاضلاب) طراحی و اجرا می‌شوند. این فاضلاب‌ها می‌توانند ناشی از منازل مسکونی، صنایع، کشاورزی، بیمارستان‌ها و دیگر منابع انسانی یا طبیعی باشند.

هدف اصلی تصفیه خانه‌ها این است که مواد آلاینده، ذرات معلق، مواد آلی و میکروب‌های مضر را از فاضلاب‌ها حذف کرده و آب تصفیه‌شده را به صورت بی‌خطر به محیط زیست یا به عنوان منبعی قابل استفاده مجدد بازگرداند.

 

بیشتر بخوانید : فرآیند تصفیه های صنعتی

انواع تصفیه خانه فاضلاب

تصفیه خانه‌های فاضلاب بر اساس نوع فاضلاب‌هایی که تصفیه می‌کنند، به دسته‌های مختلف تقسیم می‌شوند. در ادامه به معرفی انواع تصفیه خانه‌های فاضلاب می پردازیم :

1. تصفیه خانه فاضلاب عمومی یا شهری

تصفیه خانه‌های فاضلاب شهری برای تصفیه فاضلاب‌های خانگی، تجاری و بخشی از فاضلاب‌های صنعتی طراحی می‌شوند. این نوع تصفیه خانه‌ها معمولاً به روش‌های ترکیبی از فرآیندهای فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی می‌پردازند. هدف اصلی آن‌ها حذف مواد معلق، مواد آلی و میکروب‌ها است تا فاضلاب به صورت استاندارد به محیط زیست بازگردد.

مراحل تصفیه شامل غربالگری، ته‌نشینی، تصفیه بیولوژیکی و ضدعفونی است.

2. تصفیه خانه فاضلاب کشاورزی

این نوع تصفیه خانه‌ها به تصفیه فاضلاب‌های ناشی از فعالیت‌های کشاورزی می‌پردازند که معمولاً شامل مواد آلی، آفت‌کش‌ها و کودهای شیمیایی است. فاضلاب‌های کشاورزی ممکن است حاوی مقادیر زیادی نیترات، فسفات و مواد شیمیایی دیگر باشند که می‌توانند تأثیرات منفی بر روی خاک و منابع آبی داشته باشند.

تصفیه این فاضلاب‌ها نیاز به فناوری‌های خاصی دارد که علاوه بر حذف مواد آلی، مواد شیمیایی نیز از آب جدا شوند.

3. تصفیه خانه فاضلاب صنعتی

فاضلاب‌های صنعتی معمولاً حاوی ترکیبات شیمیایی، فلزات سنگین و مواد سمی هستند که نیاز به فرآیندهای خاص برای تصفیه دارند. تصفیه خانه‌های صنعتی معمولاً مجهز به سیستم‌های پیشرفته تصفیه مانند فرآیندهای شیمیایی، فیلترهای مخصوص، اسمز معکوس، و دستگاه‌های الکتروشیمیایی هستند تا به طور مؤثر مواد سمی و شیمیایی را از فاضلاب‌ها حذف کنند. این تصفیه خانه‌ها معمولاً برای صنایع نفت و گاز، پتروشیمی، نساجی، و تولید مواد شیمیایی کاربرد دارند.

4. تصفیه خانه فاضلاب شیرابه( Leachate)

شیرابه‌ها فاضلاب‌هایی هستند که از محل‌های دفن زباله به بیرون تراوش می‌کنند و معمولاً حاوی ترکیبات خطرناک و آلاینده‌هایی از جمله فلزات سنگین، ترکیبات آلی و مواد سمی هستند. تصفیه این نوع فاضلاب‌ها به دلیل وجود مواد آلاینده و ترکیبات پیچیده، نیاز به روش‌های تصفیه پیشرفته دارد. تصفیه خانه‌های شیرابه باید به نحوی طراحی شوند که تمام آلاینده‌ها را به طور کامل از بین ببرند.

بیشتر بخوانید : فاضلاب خاکستری  + ویژگی های آن ( 5 مورد مهم )

اجزای تصفیه خانه فاضلاب

تصفیه خانه فاضلاب از اجزای مختلفی تشکیل شده است که هر یک نقش مهمی در تصفیه فاضلاب دارند.

اجزای اصلی تصفیه خانه فاضلاب عبارتند از:

1. سیستم غربالگری (Screening)

در مرحله اول تصفیه، فاضلاب از سیستم‌های غربالگری عبور می‌کند تا ذرات بزرگ مانند پلاستیک، چوب، برگ‌ها و غیره از آن جدا شوند. این سیستم‌ها معمولاً در ورودی تصفیه خانه نصب می‌شوند.

2. مخازن ته‌نشینی اولیه (Primary Sedimentation Tanks)

این مخازن برای ته‌نشین کردن مواد سنگین و بزرگ‌تر که به راحتی در آب معلق نمی‌مانند، طراحی شده‌اند. این مرحله معمولاً در تصفیه خانه‌های عمومی و صنعتی دیده می‌شود.

3. واحدهای تصفیه بیولوژیکی (Biological Treatment Units)

واحدهای بیولوژیکی به منظور حذف مواد آلی از فاضلاب از میکروارگانیسم‌ها استفاده می‌کنند. این واحدها معمولاً شامل فرآیندهای هوازی یا بی‌هوازی مانند لجن فعال، راکتورهای بیولوژیکی، یا فیلترهای زیستی هستند.

 

بیشتر بخوانید :  مهم ترین تفاوت های “چربی گیر و سپتیک تانک “

 

4. مخازن ته‌نشینی ثانویه (Secondary Sedimentation Tanks)

پس از تصفیه بیولوژیکی، فاضلاب به مخازن ته‌نشینی ثانویه وارد می‌شود تا لجن‌های فعال شده در فرآیند بیولوژیکی ته‌نشین شوند.

5. ضدعفونی (Disinfection)

در این مرحله، فاضلاب با استفاده از روش‌هایی مانند کلر یا اشعه فرابنفش (UV) ضدعفونی می‌شود تا از حضور میکروارگانیسم‌ها جلوگیری شود.

6. تصفیه لجن (Sludge Treatment)

لجن‌های جمع‌آوری‌شده باید تصفیه شوند. فرآیندهای متعددی مانند هضم بی‌هوازی، فیلترپرس‌ها، و سیستم‌های هوادهی برای کاهش حجم و مواد آلی موجود در لجن به کار می‌روند.

مراحل طراحی و اجرای تصفیه خانه فاضلاب

طراحی و اجرای تصفیه خانه فاضلاب شامل مراحل مختلفی است که در هر مرحله باید استانداردهای زیر رعایت شود :

• بررسی نیاز و شناخت آنها : در این مرحله، مهندسان باید ویژگی‌های فاضلاب، منابع آن و نوع آلاینده‌ها را شناسایی کنند. بررسی‌های پیش‌زمینه مانند شبیه‌سازی جریان فاضلاب، حجم و نوع آلاینده‌ها از اهمیت زیادی برخوردار است.
• انتخاب فناوری تصفیه مناسب : با توجه به نوع فاضلاب، باید فناوری‌های مناسبی برای تصفیه انتخاب شود. این انتخاب ممکن است شامل فرآیندهای بیولوژیکی، شیمیایی، یا ترکیبی از آن‌ها باشد.
• طراحی ساختاری و هیدرولیکی : طراحی‌های ساختاری و هیدرولیکی برای تضمین عملکرد مؤثر سیستم‌ها بسیار مهم است. نقشه‌های لوله‌کشی، راکتورها، مخازن ته‌نشینی، و سایر تجهیزات باید به طور دقیق طراحی شوند.
• اجرای پروژه  : در این مرحله، تأسیسات مورد نیاز نصب و تجهیزات مختلف تصفیه خانه مانند سیستم‌های ته‌نشینی، راکتورها و دستگاه‌های ضدعفونی نصب می‌شوند. پس از نصب، تست‌های مختلف برای بررسی کارایی انجام می‌شود.
• پایش و نگهداری : برای حفظ عملکرد مطلوب تصفیه خانه، لازم است که فرآیندهای تصفیه به طور منظم پایش شوند. این پایش شامل بررسی کیفیت آب خروجی، میزان ته‌نشینی، شرایط میکروبی، و وضعیت تجهیزات است.

 

نحوه نگهداری از تصفیه خانه‌های آب و فاضلاب

نگهداری از تصفیه خانه‌های فاضلاب به منظور اطمینان از عملکرد صحیح آن‌ها و جلوگیری از خرابی‌های غیرمنتظره بسیار حیاتی است.

این کار شامل مراقبت از تجهیزات، بازبینی منظم سیستم‌ها و تعمیرات احتمالی است.

1. بخش مکانیکی : این بخش شامل تجهیزات مختلفی است که برای انتقال و تصفیه فاضلاب استفاده می‌شوند. نگهداری از پمپ‌ها، فن‌ها، کمپرسورها و سیستم‌های انتقال فاضلاب از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

2. بخش الکتریک و الکترونیک :این بخش به سیستم‌های برقی و اتوماسیون تصفیه خانه می‌پردازد. نگهداری و تعمیر سیستم‌های کنترل، سنسورها، تابلوهای برق و دیگر تجهیزات الکتریکی برای عملکرد بهینه ضروری است.

3. بخش ساختمان و ابنیه هیدرولیکی : این بخش شامل تأسیسات فیزیکی و ساختاری تصفیه خانه‌ها است که در اثر مرور زمان ممکن است دچار فرسودگی شوند. تعمیر و نگهداری سازه‌ها و اجزای هیدرولیکی مانند دیوارها، کانال‌ها و مخازن ضروری است.

4.  تعمیر وسایل و لوازم حیاتی :تعمیر تجهیزات حیاتی مانند راکتورها، فیلترها، مخازن ته‌نشینی و دستگاه‌های ضدعفونی به منظور جلوگیری از توقف فرآیندهای تصفیه بسیار مهم است.

 

گزارش کار و تنظیم گزارش‌های ماهانه

تمام فعالیت‌های تعمیرات و نگهداری باید مستند شده و گزارش‌های ماهانه یا سالانه تنظیم می شوند. این گزارش‌ها شامل اطلاعات مربوط به عملکرد سیستم‌ها، میزان تصفیه، مشکلات فنی، و اقدامات انجام‌شده برای تعمیرات  تصفیه فاضلاب است.

بیشتر بخوانید : پلی پروپیلن (PP) و کاربرد آن چیست + ” 0 تا 100 نکات طلایی “

 

کلام آخر

تصفیه خانه‌های فاضلاب یکی از ارکان مهم در حفظ محیط زیست و تأمین آب پاک و سالم برای مصرف است. این تأسیسات به منظور جلوگیری از آلودگی منابع آبی و بهبود کیفیت فاضلاب‌های تولید شده، نقش بسیار حیاتی ایفا می‌کنند. با توجه به تنوع فاضلاب‌ها (شهری، صنعتی، کشاورزی و شیرابه‌ها)، هر نوع تصفیه خانه نیازمند فرآیندهای ویژه‌ای است که برای حذف آلاینده‌ها و مواد مضر از آب طراحی شده‌اند. نگهداری و تعمیرات به موقع از این سیستم‌ها نیز از اهمیت زیادی برخوردار است تا عملکرد بهینه آن‌ها در درازمدت تضمین شود.

سوال متداول

1. تصفیه خانه فاضلاب چگونه عمل می‌کند؟ تصفیه خانه فاضلاب با استفاده از فرآیندهای فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی، مواد آلاینده و میکروب‌های مضر موجود در فاضلاب را حذف می‌کند. این فرآیندها شامل غربالگری، ته‌نشینی، تصفیه بیولوژیکی و ضدعفونی آب است.
2. چرا تصفیه خانه‌های فاضلاب برای محیط زیست اهمیت دارند؟ تصفیه خانه‌های فاضلاب به کاهش آلودگی آب‌های سطحی و زیرزمینی کمک می‌کنند. اگر فاضلاب‌ها بدون تصفیه به محیط وارد شوند، می‌توانند موجب آلودگی منابع آبی، تهدید سلامت عمومی و تخریب اکوسیستم‌ها شوند.
3. انواع تصفیه خانه‌های فاضلاب چیست؟ تصفیه خانه‌های فاضلاب به چهار دسته اصلی تقسیم می‌شوند: فاضلاب شهری، صنعتی، کشاورزی و شیرابه‌ها. هر یک از این انواع به روش‌های خاصی نیاز دارند تا مواد آلاینده موجود در آن‌ها به درستی حذف شود.
4. تصفیه خانه‌های فاضلاب چه اجزایی دارند؟ اجزای اصلی تصفیه خانه‌ها شامل سیستم‌های غربالگری، مخازن ته‌نشینی، واحدهای تصفیه بیولوژیکی، سیستم‌های ضدعفونی و تصفیه لجن است. این اجزا به کارکرد صحیح سیستم کمک می‌کنند.
5. چگونه می‌توان از تصفیه خانه‌های فاضلاب نگهداری کرد؟ نگهداری از تصفیه خانه‌ها شامل بررسی و تعمیر سیستم‌های مکانیکی، الکتریکی و ساختاری، همچنین نظارت مستمر بر عملکرد فرآیندهای تصفیه است. تعمیرات به موقع و گزارش‌دهی دقیق به حفظ عملکرد کارآمد سیستم کمک می‌کند.